Zaskórniki: przyczyny, objawy i jak z nimi walczyć?

Zaskórniki, choć niewielkie, potrafią być źródłem dużych frustracji dla wielu osób. Te drobne grudki, które powstają w wyniku połączenia obumarłych komórek naskórka i nadmiaru sebum, mogą pojawić się na każdej owłosionej części ciała. Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje zaskórników: otwarte, znane jako wągry, oraz zamknięte, które tworzą się pod skórą. Choć zaskórniki są powszechnym problemem skórnym, ich przyczyny są złożone i mogą obejmować zmiany hormonalne, niewłaściwą pielęgnację, a nawet czynniki genetyczne. Jakie mechanizmy kryją się za tymi nieestetycznymi zmianami skórnymi i co możemy zrobić, aby im zapobiegać?

Czym są zaskórniki i ich przyczyny?

Zaskórniki, często nazywane wągrami, to powszechna niedoskonałość skóry. Tworzą się, gdy ujścia gruczołów łojowych zostają zatkane przez nagromadzone obumarłe komórki naskórka oraz nadmierną ilość sebum – naturalnej wydzieliny skóry. Gromadzenie się martwych komórek i nadmiaru sebum prowadzi do blokowania porów. Pojawiają się głównie na twarzy, klatce piersiowej i plecach – obszarach o zwiększonej produkcji łoju. Szczególnie podatna jest tzw. strefa T, obejmująca:

• czoło,
• nos,
• broda.

Wyróżniamy dwa główne rodzaje: zaskórniki otwarte i zaskórniki zamknięte. Zaskórniki otwarte charakteryzują się ciemnym zabarwieniem i są widoczne na powierzchni skóry. Natomiast zaskórniki zamknięte to drobne, białe krostki lub grudki, tkwiące pod naskórkiem. Główna różnica polega na ich widoczności i kolorze. Zazwyczaj występują na policzkach, czole i brodzie.

Główną przyczyną powstawania wągrów jest blokowanie porów skórnych. Do tego zjawiska przyczyniają się:

• nadprodukcja łoju,
• martwe komórki naskórka,
• zanieczyszczenia z otoczenia,
• zaburzone naturalne złuszczanie naskórka,
• nadmierne rogowacenie skóry,
• zwiększona gęstość sebum.

Jakie są główne przyczyny powstawania zaskórników?

Zaskórniki, te często uciążliwe zmiany skórne, pojawiają się z rozmaitych przyczyn.

Główne czynniki wpływające na ich powstawanie to:

• nadmierne rogowacenie naskórka,
• wzmożone wydzielanie sebum przez gruczoły łojowe,
• zmiany hormonalne, szczególnie widoczne w okresie dojrzewania,
• nieprawidłowa pielęgnacja skóry oraz stres.

Jak nadmierne wydzielanie sebum wpływa na powstawanie zaskórników?

Czasami nasze gruczoły łojowe bywają nadmiernie aktywne, produkując zbyt dużo sebum. To właśnie ten nadmiar sebum jest główną przyczyną powstawania zaskórników.

Nagromadzony łój łatwo zatyka ujścia mieszków włosowych. Mieszanina sebum, martwych komórek skóry i zanieczyszczeń tworzy mały czop, który skutecznie blokuje pory. I w ten sposób pojawia się zaskórnik.

Co więcej, duża ilość sebum stanowi doskonałe środowisko do namnażania się bakterii, co może prowadzić do nieprzyjemnych stanów zapalnych.

Jaki wpływ mają hormony na powstawanie zaskórników?

Hormony znacząco wpływają na kondycję naszej skóry. Szczególną rolę odgrywają tu androgeny, które pobudzają gruczoły łojowe. Efektem jest zwiększona produkcja sebum, a gdy tego łoju jest zbyt wiele, może on łatwo blokować pory skórne, prowadząc do powstawania zaskórników. Problem ten często nasila się w pewnych okresach, na przykład podczas dojrzewania, a także może być wynikiem pewnych zaburzeń, zwłaszcza tych o podłożu hormonalnym.

Jakie uwarunkowania genetyczne mają wpływ na zaskórniki?

Nasza skłonność do powstawania zaskórników często ma podłoże genetyczne, co oznacza, że pewne predyspozycje po prostu dziedziczymy.

Te uwarunkowania mogą oddziaływać na skórę różnorako. Wpływ genów widoczny jest:

• w często prowadzącej do nadmiernej produkcji sebum przez gruczoły łojowe,
• w procesie rogowacenia, czyli naturalnego złuszczania naskórka,
• w kształtowaniu reakcji skóry na czynniki zewnętrzne.

Nic więc dziwnego, że osoby z rodzinną historią trądziku często są bardziej narażone na ich występowanie.

Jak dieta wpływa na powstawanie zaskórników?

To, co jesz, ma ogromny wpływ na stan Twojej cery, zwłaszcza na pojawianie się niedoskonałości takich jak zaskórniki. Nadmiar przetworzonej żywności i cukrów prostych często nasila te problemy skórne.

Za to odpowiednio zbilansowana dieta stanowi fundament jej zdrowia i pięknego wyglądu. Kluczowe działania to:

• włączenie do codziennego jadłospisu świeżych warzyw i owoców,
• ograniczenie spożycia tłuszczu, soli i cukru, co pomoże zapanować nad nadmierną produkcją sebum,
• picie wystarczającej ilości wody.

Regularne nawadnianie przynosi skórze wiele korzyści:

• ułatwia usuwanie toksyn z organizmu,
• utrzymuje skórę elastyczną,
• utrzymuje skórę dobrze nawilżoną.

Jak zanieczyszczenia środowiska wpływają na zaskórniki?

Zanieczyszczenia ze środowiska wnikają w pory skóry, a precyzyjniej w ujścia mieszków włosowych.

Tam łączą się one z naturalnym łojem (sebum) i codziennym brudem, tworząc mieszankę składającą się z:

• cząstek i gazów (np. ze smogu),
• naturalnego łoju (sebum),
• codziennego brudu.

Nagromadzona mieszanka skutecznie blokuje ujścia porów, co bezpośrednio prowadzi do powstawania zaskórników. Nie tylko pojawiają się widoczne zmiany, ale cały stan skóry się pogarsza, a u osób ze skłonnościami do trądziku zaskórnikowego problem ten może ulec nasileniu.

W jaki sposób stres sprzyja powstawaniu zaskórników?

Stres ma znaczący wpływ na gospodarkę hormonalną, co często przekłada się na problemy skórne, takie jak zaskórniki.

Gdy jesteśmy poddani presji, poziom kortyzolu szybuje w górę. Ten hormon intensywnie pobudza gruczoły łojowe, co prowadzi do nadmiernej produkcji sebum.

Ta nadprodukcja sebum łatwo blokuje ujścia porów.

Z kolei zatkane pory to prosta droga do powstawania niechcianych zaskórników.

Na szczęście, istnieje skuteczny sposób, by temu przeciwdziałać: kluczowe jest zarządzanie stresem. Proste metody odprężania, takie jak medytacja czy techniki relaksacyjne, mogą być niezwykle pomocne w przywróceniu skórze równowagi i ograniczeniu problemów z zaskórnikami.

Materiał opracowano na podstawie publikacji dostępnej na zaskórniki przyczyny.